انواع بسته بندی
بسته بندی یکی از ارکان مهم در زندگی روزمره ما است که دو نقش اصلی را ایفا می کند: حفاظت از محصول و انتقال هویت برند. بسیاری از افراد ممکن است اهمیت بسته بندی را نادیده بگیرند، اما تأثیر آن بر ایمنی محصول، برند و حتی محیط زیست غیرقابل انکار است. بسته بندی مناسب نه تنها محصول را در حمل ونقل ایمن نگه می دارد بلکه به عنوان ابزاری قدرتمند در بازاریابی عمل می کند و می تواند توجه مشتریان را جلب کرده و اعتماد آنها را به برند شما افزایش دهد. یک بسته بندی جذاب و شیک نه تنها زیبایی محصول را دوچندان می کند، بلکه هویت برند شما را در ذهن مشتری ماندگار می سازد. بسته بندی های خلاقانه و با طراحی خاص می توانند شما را از رقبا متمایز کنند و فروش شما را افزایش دهند. همچنین، در شرایط زیست محیطی امروزی، توجه به انتخاب بسته بندی های پایدار و کاهش ضایعات آن اهمیت بسیاری دارد. با انتخاب مواد مناسب و طراحی بهینه، می توانید علاوه بر ارائه محصولی با کیفیت، قدمی مثبت در جهت حفظ محیط زیست بردارید و برند خود را به‌عنوان یک برند مسئولیت پذیر معرفی کنید.
بسته بندی محصولات
بسته بندی یکی از مراحل اصلی برای معرفی و بازاریابی محصولات است. وقتی قصد خرید داریم، به جزئیات مختلف توجه می کنیم و سعی می کنیم بهترین گزینه را با توجه به هزینه ای که می‌خواهیم بپردازیم، انتخاب کنیم. بسته بندی نیز عامل مهمی در جلب توجه مشتری است و هرچه بسته بندی جذاب تر و مناسب تر باشد، تاثیر زیادی در جذب مشتریان خواهد داشت.
طراحی جعبه وبسته بندی آن برای موفقیت فروش محصولات بسیار اهمیت دارد و نباید از آن غافل شویم. بسته بندی می تواند به عنوان یک ابزار تبلیغاتی قدرتمند عمل کند. وقتی مشتریان بین محصولات مشابه انتخاب می کنند، اغلب محصولاتی را می پسندند که بسته بندی زیباتر، محکم تر و جذاب تری داشته باشد، حتی اگر مجبور شوند قیمت بیشتری بپردازند.
بسته‌بندی از ابتدا برای محافظت از کالاها در حمل ونقل طراحی شده بود، اما امروز علاوه بر این کار، نقش های دیگری مانند بازاریابی، هویت برند و پایداری زیست محیطی را نیز بر عهده دارد. با افزایش آگاهی مردم از تاثیرات محیط زیستی بسته بندی، این صنعت در حال حرکت به سمت استفاده از راهکارهای پایدارتر است.
بسته بندی اطلاعات مهم محصول مانند مواد تشکیل دهنده، ارزش‌های تغذیه ای و دستورالعمل ها را منتقل می کند. بسته بندی شفاف و آموزنده به مصرف کنندگان کمک می کند تا انتخاب های آگاهانه ای داشته باشند و اعتماد بین برند و مشتری ایجاد کند. با این حال، اثرات زیست محیطی بسته بندی، به ویژه استفاده از پلاستیک های یکبار مصرف و مدیریت ضایعات ناکافی، نگرانی های زیادی ایجاد کرده است. به همین دلیل، صنعت بسته بندی به سمت استفاده از مواد پایدارتر مانند پلاستیک های زیست تخریب پذیر و بسته بندی‌های قابل کمپوست شدن حرکت کرده است.
انواع بسته بندی
بسته بندی پلاستیکی
بسته بندی شیشه ای
بسته بندی فلزی
بسته بندی پاکتی
بسته بندی پلاستیکی
پلاستیک دارای ترکیباتی با زنجیرۀ طولانی می باشد که بوسیله پلیمریزاسیون ترکیبات ساده که منومر نام دارد شکل گرفته و در دو دسته قرار می گیرند:
ترموست‌ها
این نوع از پلاستیک ها با گرما، نرم می شوند و بعد از اینکه سرد شدند دیگر تحت تاثیر گرما قرار نمی گیرند تا وقتی که در دمای بالا بسوزند.
این مواد مقاومت بالایی در برابر اکسیداسیون، روغن‌ها و چربی دارند و شفاف و بی بو هستند به همین علت در صنایع بسته بندی مواردی همچون آب آشامیدنی و مصارف پزشکی و دارویی کاربرد فراوان دارد؛ از موارد دیگر کاربرد ترموست‌ها آسترِ پوشش داخلی قوطی بسته بندی می باشد.
ترموپلاست‌ها
ترموپلاست ها از انواع پلاستیک هستند ک با گرما نرم شده و در اثر کاهش حرارت سخت می گردند. ترمو پلاست ها دارای مزیت های زیادی هستند از جمله اینکه در برابر ضربه، کشش، سایش و خراش مقاومت داشته و در بسته بندی های مختلف کاربرد فراوان دارند از جمله:
-برای ساخت جعبه های شفاف
- ساخت جعبه جواهرات
-چاپ جعبه و بشکه برای بسته بندی مواد غذایی
-بسته بندی لوزم آرایش
-بطری‌های بادی
-بسته بندی روغن‌ها و چربی‌ها
-بسته بندی گازوئیل
-بسته بندی نوشابه
-بسته بندی شامپو
بسته بندی پلاستیکی دارای مزایای فراوانی می باشد از جمله:
-بسته بندی پلاستیکی دارای قابلیت شکل پذیری در دستگاه‌های اتوماتیک می باشند.
-بسته بندی پلاستیکی دارای وزن کمی می باشد و برای حمل و نقل گزینه مناسبی است.
-بسته بندی پلاستیکی دارای هزینه به صرفه اقتصادی است.
-بسته بندی پلاستیکی در برابر بیشتر مواد با خاصیت قلیایی و اسیدی مقاوم می باشند.
-برای شکل دهی پلاستیک‌ها در بسته بندی نیاز به انرژی کمتری نسبت به شیشه و فلزات است.
-احتمال نشت مایعات در بسته بندی پلاستیکی کم است.
-پایداری شیمیایی در پلاستیک‌ها زیاد می باشد.
-با اضافه نمودن افزودنی های مجاز به پلاستیک می توان خصوصیات پلاستیک را ارتقاء داد.
-پلاستیک‌ها اصولاً دارای خاصیت بازیافت و استفاده مجدد بجز در موارد معدود را دارند.
-بسته بندی پلاستیکی دارای قابلیت چاپ و نمای خوب و شکیل می باشند.
البته بسته بندی پلاستیکی دارای ایراداتی است از جمله:
-بیشتر پلاستیک ها در برابر اشعه UV حساس می باشند و ممکن است مشکلاتی مانند شکنندگی و یا بروز بیماری‌ها را ایجاد نمایند. البته مواد افزودنی‌ای موجود است ( مانند پلاستی‌سایزر) که موجب افزایش قابلیت‌هایی مانند انعطاف و مقاومت پلاستیک در برابر اشعه ماوراء بنفش می شود.
-از پلاستیک‌ها نمی توان در دماهای بالا استفاده نمود.
-پلاستیک ممکن است در تماس با مواد غذایی به آنها منتقل شود.
بسته بندی شیشه ای
از قدیمی‌ترین نوع بسته بندی همین ظروف شیشه ای هستند؛ و از قدیم الایام ساخت بطری شیشه ای به عنوان یکی از موارد مهم در صنعت بسته بندی محسوب می شود.
دلیل آن نیز مشخص می باشد زیرا:
-شیشه از نظر شیمیایی خنثی است و همچنین با چیزی که در درون خود بسته بندی می کند واکنش شیمیایی نمی دهد و طعم و مزه ی محصول در صنایع غذایی وقتی در آن قرار گرفت و بسته بندی میشود تغییری پیدا نمی کند.
-شیشه غیر قابل نفوذ است و همچنین بویی ندارد و کاملاً بهداشتی می باشد.
-ظروف شیشه ای دارای استحکام مناسب هستند.
-ظروف شیشه ای را می توان در شکل‌های متنوع و رنگ های مختلف ایجاد نمود.
-شیشه شفاف است و بعد از بسته بندی آن چیزی که در درون خود قرار دارد را نشان می دهد.
البته بسته بندی با شیشه دارای ایراداتی نیز می باشد از جمله اینکه:
-بسته بندی با شیشه وزن زیاد دارد و موجب می شود که هزینه حمل و نقل بالا برود.
-در بسته بندی با شیشه احتمال شکستن بسته بندی وجود دارد و دربرابر شوک های حرارتی و ضربه های خارجی آسیب پذیر است.
-در بسته بندی با شیشه احتمال این وجود دارد که قسمتی از شیشه خورده و به مواد غذایی منتقل گردد.
بسته بندی فلزی
در بسته بندی فلزی از دو دسته مواد استفاده می شود، موادی که در ساختمان اصلی ظروف بسته بندی استفاده می شود و موادی که برای مقاوم نمودن بسته در برابر خوردگی مورد استفاده قرار می گیرد.
مواد اولیه ای که در بسته‌بندی‌های فلزی استفاده می شود عبارتند از قلع، آهن، نیکل، روی و سرب که بصورت مواد خام معدنی استخراج می شوند و طی فرآیندهایی تغلیظ بهره برداری می شوند.
مثلاً از فلزات آلومینیوم و مقدار کمی روی و آهن برای تهیه نمودن ظروف آشپزخانه استفاده می شود که دارای مقاومت زیاد در برابر زنگ زدگی و پوسیدگی می باشد و همچنین برای افزایش مقاومت در برابر زنگ زدگی مقادیری به آن منگنز اضافه می شود.
همچنین برخی از صابون‌ها و مواد پاک کننده اسیدیته ضعیف هستند که برای بسته بندی از فویل آلومینیومی استفاده می نماید. از فولاد نیز برای تهیه ظروف و بشکه استفاده می شود.
قوطی های فلزی دارای مزیت‌هایی هستند مانند:
-بسته بندی فلزی در برابر ضربه های خارجی دارای مقاومت است.
-قوطی‌های فلزی در برابر حرارت بالا یا استریلیزاسیون بالا از خود مقاومت نشان می دهند.
-در برابر نفوذ آب، اکسیژن و رطوبت، بسته بندی فلزی دارای مقاومت می باشد.
-خاصیت مسموم کنندگی بسته بندی فلزی بسیار کم است.
البته بسته بندی فلزی دارای معایبی نیز می باشد که در ادامه آنها را عنوان می کنیم:
در بسته بندی فلزی اتفاق خوردگی در مقایسه با سایر مواد اولیه بسته بندی دیگر کمی سریعتر اتفاق می افتد و همچنین هیدروژنی که در قوطی آزاد می شود موجب باد کردن قوطی فلزی و سوراخ شدن آن می شود. خوردگی‌ای که برای مواد غذایی در بسته بندی‌های فلزی اتفاق می افتد سبب تغییر رنگ و کاهش ویتامین های درون قوطی کنسرو می شود.
پاکت های کاغذی برای بسته بندی
پاکت‌های کاغذی دارای انواع ابعاد، اشکال، نوع کاغذ و تعداد لایه و ... می باشند. از انواع پاکت بسته بندی می توان به پاکت دارو، پاکت کاتالوگ، پاکت پول، انواع shopping bag و انواع بسته بندی کاغذی اشاره نمود.
بسته بندی کاغذی با توجه به تعداد لایه‌های تشکیل دهندۀ آن می تواند شامل نمونه های زیر باشد:
-پاکت های یک لایه مانند پاکت نامه
-پاکت های چند لایه مانند پاکت سیمان
انواع بسته بندی از جنبه مصرفی آن
بسته بندی اولیه (مصرفی): در این نوع بسته بندی کالا بدون هیچ واسطه ای در بسته بندی جای داده می شود.
بسته بندی ثانویه: بسته بندی است که بعد از استفاده از کالا، در آن انداخته می شود.
بسته بندی ثالث: این نوع بسته بندی بیشتر برای حمل و نقل، نگهداری و شناسایی کالا مورد استفاده قرار می گیرد.
انواع چاپ بسته بندی
برای بسته بندی می توان از انواع چاپ افست، چاپ فلکسو و چاپ سیلک استفاده نمود.
چاپ افست برای بسته بندی
چاپ افست یکی از قدیمی ترین و پرکاربرد ترین روش های چاپ است که برای تولید بسته بندی های رنگی و زیبا با طراحی های متناسب استفاده می شود. این روش از ابزارهایی مانند زینک، پلیت و فیلم برای ایجاد چاپ های دقیق و با کیفیت بر روی کارتن ها و بسته بندی ها بهره می برد، که به طور خاص برای ایجاد طرح های جذاب و ماندگار مناسب است.
چاپ فلکس
مورد استفاده این نوع چاپ بیشتر برای بسته بندی است؛ و دارای صفحه ای انعطاف پذیر و برجسته از جنس ژلاتین و یا پلاستیک است که به آن کلیشه می گویند و به سیلندر دستگاه چاپ چسبانده شده و فرآیند چاپ فلکسو تقریباً شبیه چاپ افست می باشد.
از چاپ فلکسو برای انواع مدیاهای غیر متخلخل و انواع فیلم‌های پلیمریِ بسته بندیِ مواد غذایی و لیبل های پشت چسبدار استفاده می شود.
چاپ سیلک
چاپ سیلک یک روش چاپ است که در آن از پارچه توری با سوراخ های ریز استفاده می شود. این توری در یک قاب ثابت قرار می گیرد و به عنوان شابلن یا کلیشه برای انتقال طرح ها به سطح مورد نظر عمل می کند. چاپ سیلک برای چاپ روی انواع مختلفی از مواد، از جمله پارچه، پلاستیک و شیشه، کاربرد دارد و به ویژه در تولید تی‌شرت ها، کیسه های خرید و بسته بندی های خاص محبوب است.البته چاپ سیلک نیز دارای انواع مختلف می باشد مانند:
چاپ معمولی
چاپ با لاک برجسته آبی
چاپ پلاستی زول
چاپ ترام